4 Μαρτίου Παγκόσμια Ημέρα Κατά Της Παχυσαρκίας.
Πριν σου αναλύσω διεξοδικά με απλά λόγια και αναλύοντας τον κάθε παράγοντα που άπτεται της παχυσαρκίας, θα ξεκινήσω αποτυπώνοντας την αλήθεια που μαρτυρούν τα νούμερα στη χώρα μας και παγκοσμίως.
Φίλε και φίλη η χώρα μας σε μεγάλη ευρωπαϊκή μελέτη του 2019 κατέχει μια αρνητική πρωτιά στην παιδική παχυσαρκία και υπερβαρότητα!
Σε επίπεδο ενηλίκων είμαστε και εδώ ανησυχητικά ψηλά με ποσοστό 24,9% σε στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας από το 2016.
Πάμε να ρίξουμε μια ματιά τώρα στα στοιχεία που δείχνουν την επίπτωση των αριθμών στην θνησιμότητα. Το 2019 η παχυσαρκία σκότωνε παγκόσμια 5,02 εκατ ανθρώπους ανα έτος. Σε απόλυτα συγκρίσιμο νούμερο ο Covid 19 μέχρι αυτή την στιγμή που μιλάμε σε περίπου 2 χρόνια ζωής έχει σκοτώσει 5.98 εκατ ανθρώπους,όσους σχεδόν δηλαδή η παχυσαρκία ανα έτος!
Μετά από αυτά τα απαραίτητα εισαγωγικά στατιστικά στοιχεία θα προσπαθήσω να σου εξηγήσω με απλά και κατανοητά λόγια την πολυπλοκότητα και την απαραίτητη πολυεπίπεδη προσέγγιση του θέματος. Πόσες και πόσες δίαιτες σαν μαγικά χαρτιά ΄κοσμούν΄ τα ψυγεία μας,πόσα μαγικά συμπληρώματα διατροφής έχουν καταναλωθεί,πόσα φανταχτερά προγράμματα άσκησης που υπόσχονται γρήγορα και εντυπωσιακά αποτελέσματα έχουμε δει η εκτελέσει,πόσα ατέλειωτα χιλιόμετρα πάνω σε διαδρόμους,πόσο κοινωνικό στίγμα,πόσο στέρηση τροφών, πόσες φορές έχει ακουστεί το από δευτέρα ξεκινάω.Η ψυχοσωματική μας σύνθεση όμως είναι ανθρώπινη και όχι μηχανής μην το ξεχνάς αυτό!
Πάμε στα αναλύσω όλα ανα κατηγορίες και περιεκτικά.
Ασκηση:
Ξεκινώντας από το θέμα που είμαι καθ ύλην αρμόδιος.Δεν θα σου μιλήσω για ασκήσεις,προχωρημένη εργοφυσιολογία και πότε να κάνεις αερόβιο η βάρη. Όταν μιλάμε για αντιμετώπιση της παχυσαρκίας θα πρέπει να αναφερόμαστε πάντα μα πάντα σε αλλαγή Συνηθειών. Η πιο βασική συνήθεια των ανθρώπων που χάνουν αλλά καταφέρουν να διατηρήσουν το βάρος τους είναι η συστηματική και ξαναλέω συστηματική άσκηση. Όμως εδώ κρύβεται μια από τις μεγαλύτερες παγίδες και μια από τις πολλές που έχει στήσει το σύστημα για να κερδοσκοπήσει .
Η εστίαση στο αποτέλεσμα της ασκησης και όχι στην διαδικασία. Εστιάζουμε μόνο στις σωματικές αλλαγές που επιφέρει η άσκηση αγνοώντας ακόμα και σήμερα τις αλλαγές που επιφέρει σε επίπεδο ψυχικής,κοινωνικής,βιοχημικής,μυοσκελετικής υγείας.Δεν εστιάζουμε καθόλου στην ομορφιά της διαδικασίας του βάζω τα παπούτσια μου,φοράω τη φόρμα μου,πάω σε ένα όμορφο μέρος να γυμναστώ,παω να δω τους αγαπημένους γυμναστές και τους καλούς μου φίλους,να βγω έξω από το σπίτι και το πιο σημαντικό, πάω να αφιερώσω χρόνο για μένα εποικοδομητικά!!
Βεβαίως και η βελτίωση της εικόνα του σώματος μας(είναι μεγάλη συζήτηση θα αναλύσω παρακάτω) είναι ένα στόχος ιδιαίτερα σημαντικός και κυρίως για τον ψυχολογικό τομέα.Αλλά είναι ένα από τα πολλά θετικά που έχει να σου αποφέρει η άσκηση.
ΜΜΕ και πρότυπα:
Και μόνο ο τίτλος είναι αφορμή για ένα ξεχωριστό άρθρο.Θα επικεντρωθώ σήμερα κυρίως στα πρότυπα προβολής μέσω των ΜΜΕ και πόσο δύναμη έχουν να κατευθύνουν συμπεριφορές και μάζες.Υπάρχει μια μεγάλη τάση αποδοχής των υπέρβαρων κυρίως αλλά και λιποβαρών σωματότυπων κυρίως γυναικείων.Προφανώς και είμαι υπέρ της αποδοχής όλων των σωματότυπων,κατά του στίγματος που υπάρχει και πιστεύω ακράδαντα πως κάθε σώμα έχει την ομορφιά του.Όμως είμαι κατά στην επικέντρωση στην εικόνα και όχι στο ‘εσωτερικό’ αυτής.Μιλώντας για ‘εσωτερικό’ εννοώ πως κάνουμε focus στην αποδοχή και δεν εφιστούμε την προσοχή μας στα πολλαπλά προβλήματα(ψυχολογικής υγείας,μυοσκελετικής,βιοχημικής κ.α) που επιφέρουν αυτές οι δύο μη φυσιολογικές καταστάσεις στο σώμα.
Η επικέντρωση στην ουσία και όχι στην εικόνα είναι πιο επιτακτική από ποτέ.
Εδώ θα σταθώ επίσης στον κρισιμότατο ρόλο των γονέων ως πρότυπα για τα παιδιά τους.Τα στοιχεία είναι ακράδαντα καθότι περίπου το 70% των παχύσαρκων παιδιών θα είναι και στην ενήλικη ζωή τους παχύσαρκοι.
Αγαπητοί γονείς γίνεται παράδειγμα προς μίμηση,όσα λόγια και μαθήματα περι σωστής διατροφής και άσκησης και αν δώσετε στα παιδιά σας,τα ίδια θα ακολουθήσουν το παράδειγμα και όχι τα λόγια σας.Γίνεται role model χθες προλαμβάνοντας το αύριο.
Διαχείριση τρόπου ζωής:
Εδώ αν μπορούσα να σου το εξηγήσω καλύτερα θα ξεκινούσα με τη λέξη αποδοχή και μετά διαχείριση.Καταρχάς το να αποδεχτείς την ζωή σου και την μεταβλητότητα της είναι το κύριο βήμα.
-Παλαιότερα ήσουν εργένης τώρα έχεις παιδιά αρα και λιγότερο χρόνο.
-Παλαιότερα ήσουν αθλητής σταμάτησες να αθλείσαι εντελώς, τώρα μεγάλωσες και θέλησες να ξαναξεκινησεις αλλά προφανώς δεν μπορείς να κάνεις τα ίδια που έκανες.
-Δουλεύεις πολλές ώρες καθιστός.Κανένα θέμα σήκω ανά 1 ώρα και περπάτα λιγάκι
-Ήρθε η αγαπημένη γιαγια να σε κεράσει σπιτικό γλυκό.Αν δεν θες μάθε να λες όχι!!!
Η πιο βασική δικαιολογία είναι πως δεν υπάρχει ποτέ χρόνος.Και βέβαια θα σου πω εγώ δεν υπάρχει γιατί πρέπει εσύ να τον δημιουργήσεις.
Μπορώ να σου πω και άλλα πολλά παραδείγματα όπως παραπάνω.Το κλειδί μέσα από όλα αυτά είναι να αποδεχτείς ότι η ζωή σου αλλάζει συνεχώς και κατά δεύτερον ότι πρέπει να είσαι ανοιχτόμυαλος και ευπροσάρμοστος στην αλλαγή.Δεν μπορείς να κουμαντάρεις τα κύματα,μπορείς όμως να μάθεις να κολυμπάς ικανοποιητικά και ευχάριστα μέσα σε αυτά.
Διαπροσωπικές σχέσεις:
Ένα πολύ σημαντικό κεφάλαιο της προσπάθειας σου είναι οι άνθρωποι που σε περιτριγυρίζουν και άρα επηρεάζουν άμεσα η έμμεσα την προσπάθεια σου.Έχεις σκεφτεί άραγε πόσοι και ποιοι είναι με το πλάι σου?Κάνε το πριν ξεκινήσεις την προσπάθεια σου.
Θα γυρίσεις σπίτι μετά από προπόνηση και θα δεις την συζυγο η τον σύζυγό σου να καταναλώνει κάτι ανθυγιεινό και θα σε προτρέψει να φας,το ίδιο και τα φιλαράκια που θα μαζευτείτε και θα παραγγείλουν την πιτσούλα τους.Είπαμε όλα για την στιγμιαία χαρά και ευχαρίστηση,ποιος νοιάζεται για το μετά?
Μίλα τους για την προσπάθεια σου και ζήτα να σε σεβαστούν αν όχι και πάλι καλώς.Μάθε να αρνείσαι τόσο απλά όπως το παράδειγμα που σου ανέφερα στην προηγούμενη παράγραφο με την αγαπημένη γιαγιά και το γλυκό.
Μέσα από αυτή την διαδικασία θα πάρεις και ένα μάθημα για το ποιους η όχι έχεις ουσιαστικά μαζί σου στην προσπάθεια σου.Μπορεί να είναι δύσκολο αλλά κράτα γερά.
Εσωτερική ενδυνάμωση:
Αυτή ίσως είναι η σημαντικότερη διαδικασία και ένας από τους βασικούς λόγους που η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας είναι ένα πολυεπίπεδο από πλευράς επαγγελματιών υγείας ζήτημα.
Μίλα με τον εαυτό σου και ξεκαθάρισε πραγματικά και ειλικρινά μαζί του,τους λόγους που θέλεις να κάνεις αυτή την αλλαγή.Όσο κινητροδοτείσαι εσωτερικά τόσες περισσότερες πιθανότητες έχεις να πετύχεις στην προσπάθεια σου.Εδώ βέβαια μπορεί να σε βοηθήσει και ένας ψυχολόγος καθώς τα προβλήματα με τον εαυτό μας τις περισσότερες φορές κρύβονται πιο βαθιά από όσο φαίνονται και είναι απαραίτητο να λυθούν πριν σκουντουφλήσουμε πάνω τους και απογοητευτούμε.
Όσο και να σε σπρώξει η γυναίκα,μαμά,σύντροφος,παιδί σου να αλλάξεις,αν εσύ δεν έχεις αντιληφθεί την σημαντικότητα της αλλαγής και δεν το έχεις πάρει απόφαση δεν θα γίνει ποτέ.
Είναι βοηθητικά τα εξωτερικά κίνητρα αλλά πρέπει να γίνουν εσωτερικά σταδιακά και εδώ θα σε βοηθήσει και ένα επαγγελματίας προπονητής υγείας και διαχείρισης βάρους.
Διατροφή και συναισθήματα:
Είναι αλήθεια πως η καλή διασκέδαση έχει συνδεθεί ιδιαίτερα στη χώρα μας με έξοδο για φαγητό και δη για πολύ φαγητό! Είναι αλήθεια πως καμία προσπάθεια δεν γκρεμίζεται με ένα γεύμα έξω αλλά εξαρτάται από την ποιότητα και την συχνότητα.Μια φορα την εβδομάδα και φαγητό με μέτρο δεν έβλαψε και δεν χάλασε ποτέ καμία προσπάθεια για απώλεια βάρους.
Όμως το πιο σημαντικό στοιχείο σε σχέση με το φαγητό και την διατροφή είναι η απόλαυση της.Η απόλαυση δεν σχετίζεται μόνο με την γεύση αλλά και με τον πραγματικό χρόνο και προσοχή που αφιερώνεις στο φαγητό σου μακριά από κινητά τηλέφωνα και τηλεοράση.
Ετοίμασε το φαγητό σου και κάτσε να το καταναλώσεις με ηρεμία.Εδώ πάλι θα μου πεις δεν έχω χρόνο για αυτό.Δεν σου ζήτησα πολλά αλλά 8-10’ ποιοτικού χρόνου και συγκέντρωσης σε αυτό που τρώς. Φάε αργά και επέτρεψε στους μηχανισμούς κορεσμού να κάνουν την δουλειά τους.
Αν αυτό δεν το κάνεις το επόμενο βήμα είναι το λεγόμενο συναισθηματικό φαγητό,με απλά λόγια η κατανάλωση φαγητού και το τσιμπολόγημα.χωρίς πραγματικά βιολογική ανάγκη αλλά ανάγκη για πρόσκαιρη ικανοποίηση και έκρηξη ορμονών χαράς μέσω του φαγητού.Που σε οδηγεί σε κατανάλωση μη αναγκαίων παραπανίσιων θερμίδων.
Μιλώντας για θερμίδες, βεβαίως και έχουν σημασία στην διατροφή αλλά όπως διάβασες παραπάνω έχεις να κάνεις με άλλα σημαντικότερα θέματα.Αυτά θα στα εξηγήσει καλύτερα ο διατροφολόγος σου.
Η διατροφή σου είναι το καύσιμο σου και πρέπει να σε καλύπτει πρωτίστως ενεργειακά και βιοχημικά.Είναι το καύσιμο του εγκεφάλου σου και η ‘πρώτη ύλη΄ στην δημιουργία των θετικών σκέψεων σου μεσω της έκκρισης όλων αυτών των ορμονών που λαμβάνουν χώρα στον εγκέφαλο σου και επικοινωνούν άμεσα με το δεύτερο εγκέφαλο σου, το έντερο σου.
Τα δύο μικρά μυστικά που θα κάνουν την διαφορά:
Το πρώτο είναι ότι κάνε αργά και σταθερά βήματα θέτωντας μικρους και εφικτούς στόχους συνέχεια.Μην σταματήσεις ποτέ να ονειρεύεσαι ακόμα και όταν αποτυγχάνεις είναι μέρος της προσπάθειας και μόλις τους πετύχεις θέσε νέους παρέα με τον επιστήμονα η ακόμα καλύτερα τους επιστήμονες που έχεις στο πλευρό σου και χρήζουν εμπιστοσύνης σου.
Μην ξεχνάς τα μεγαλύτερα επιτεύγματα δεν γίνονται σε μια ημέρα και όπως λέει o Aidan Martin στο τραγούδι του ‘’Good things Take time’’.
Το δεύτερο, όχι ένα μυστικό ακριβώς αλλά μια διαπίστωση και την πραγματικότητα. Στην προσπάθεια σου θα κάνεις λάθη και στραβά,δεν θα είναι σαν την απόλυτη ευθεία γραμμή επιτυχίας που έχεις στο μυαλό σου αλλά θα έχει πάνω και κάτω,καλές και κακές στιγμές.
Αγάπα τα λάθη σου περισσότερο από τις επιτυχίες σου,είναι η ευλογία σου και ο δρόμος για να κάνεις καλύτερα ότι δεν έκανες πριν.
ΖΉΣΕ ΣΥΝΕΙΔΗΤΑ, φάε συνειδητά,γυμνάσου συνειδητά,επικοινώνησε με τον άνθρωπο σου συνειδητά. Με απλά λόγια προγραμμάτισε εσύ τον εαυτό σου πριν το κάνει άλλος για εσένα.
-Γυμνάσου και αγάπα την διαδικασία για να το κάνεις για πάντα.
-Φάε και αγάπησε την διαδικασία μέσω του να προετοιμάζεις ομορφα σε εμφάνιση και γεύση πιάτα,50γρ υδατάνθρακες παραπάνω δεν θα κάνουν την διαφορά.
-Βγες έξω μίλα,επικοινώνησε με τον άνθρωπο σου ουσιαστικά και άσε λίγο στην άκρη το κινητό σου.
-Υψωσε τα τείχη σου σε αρνητικούς ανθρώπους και ενέργειες.
-Κλείσε την τηλεόραση και άνοιξε την αφού φιλτράρεις τι και πόσο θα δείς.
-Ο χρόνος σου είναι πολύτιμος δώσε σήμερα μεγαλύτερη αξία σε αυτόν.
-Ζήσε πρώτα για πάρτυ σου και μετά για όλα τα άλλα.Αν εσύ δεν είσαι ψυχικά και σωματικά κάλά τίποτα γύρω σου που σε χρειάζεται δεν μπορεί να είναι.
Κλείνοντας θέλω να σε ευχαριστήσω που το διάβασες μέχρι τέλους και εύχομαι να άνοιξα νέους ορίζοντες και να σε προβλημάτησα ευχάριστα.
Από τον Βασίλη Κεντικελένη Head Coach/Owner του NextGen.